تاریخ نگاری در عصر صفویه

چکیده تاریخ نگاری که همواره در طی زمان به حیات خود ادامه داده و با فراز و نشیب ها همراه بوده است، در عصر مشهور صفویه نیز به روند خود ادامه داد و خود را بیش از پیش نمایان ساخت. در این دوره از تاریخ ایران کتب متعددی با روش های مختلف تاریخ نگاری به قلم نویسندگان ایرانی و خارجی به رشته تحریر درآمدند و از این لحاظ نسبت به سایر حکومت های ایران دارای امتیاز خاص است. در این برهه از تاریخ ایران، از یک سو تاریخ نگاری نسبت به ادوار سابق پیشرفت چشم گیری داشت و از سوی دیگر کتب مذهبی و اعتقادی شیعی نیز در دفاع از مذهب صفویه در مقابل سایر مذاهب به نگارش در آمدند. علاوه بر آن در این عصر در سایر زمینه ها نیز تصانیف بی شمارند. بنابراین می توان گفت که نویسندگی در این زمان رو به ترقی نهاد و به همین دلیل از این دوران نسبت به سایر حکومتگران بر ایران، بیشترین کتب به یادگار مانده است. اما شیوه تدوین کتب تاریخی در طی این عهد، از ابتدا تا زوال بر یک رویه ی ثابت نبوده است. اما به طور کلی می توان گفت که در تمامی کتب این عهد نوعی طرفداری از صفویان، پادشاهان آنان و دین و اقداماتشان به چشم می خورد. همچنین بکارگیری صناعات ادبی و سخن پردازی های فراوان و تمجید و ستایش های غلوآمیز نمونه های بارز از ویژگی های تواریخ دوران صفویه است که سبب شد تا تاریخ نگاری صفویه را به شیوه ای خاص گراید. سبک تألیفات مورخان این عهد نسبت به سایر کتب ما قبل خود تفاوت بارز دارد. تاریخ نویسندگی در ایران عهد صفوی، بخش پر اهمیت و جذاب در زمینه تاریخ عمومی تفکر و فرهنگ ایران به شمار است. همین اهمیت سبب آن شده تا پژوهشگران توجهی ویژه به پژوهش در زمینه های گوناگون تاریخ عصر صفویان داشته باشند. تفصیل مطالب فوق در طی فصول ارائه می گردد.